De Rosetta missie heeft fosfor en stikstof gevonden op de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Waarom is dat interessant? Fosfor en stikstof zijn twee van de zes bouwstenen van leven. Op het moment dat je dit leest, is je lichaam eiwitten aan het maken op basis van je DNA. Dat DNA kan niet bestaan zonder fosfor en beiden kunnen niet bestaan zonder stikstof. En zelfs het prilste microbiologische leven had fosfor en stikstof nodig.

Er was erg weinig bekend over waar fosfor vandaan kwam. Het werd waarschijnlijk gemaakt door supernova’s, maar wat gebeurde er daarna mee? In 2016 toonde het ROSINA (Rosetta Orbiter Spectrometer for Ion and NeutralAnalysis) instrument aan dat fosfor voorkwam in 67P/Churyumov-Gerasimenko. En dan voornamelijk fosformonoxide.

Ook de Atacama Large Millimeter/Submillimeter Array (ALMA) zocht onlangs naar fosfor, maar dan in een interstellaire nevel, AFGL 5142. AFGL 5142 is een nevel waar veel sterren geboren worden. ALMA heeft gevonden dat gas uit jonge sterren fosformonoxide mee blaast. Dat fosforoxide raakt terecht in het poreuze interstellaire stof en bevriest daar.

ALMA_view_of_the_star-forming_region_AFGL_5142.jpg
De interstellaire nevel AFGL 5142, in beeld gebracht door ALMA. (Credits: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), Rivilla et al.)

Dat interstellaire stof kan samen komen als stofkiezels en later rotsblokken, protoplaneten en kometen vormen. Die stofkiezels zijn gevonden in diezelfde komeet die Rosetta bezocht.

En er was onlangs nog een wetenschappelijk artikel over andere nieuwe bevindingen met het ROSINA instrument. Astronomen vroegen zich af waarom er zo weinig stikstof werd gevonden in de coma van kometen. Het antwoord kwam toen Rosetta door een stofwolk van 67P/Churyumov-Gerasimenko vloog. Tijdens die vlucht raakte de navigatiesystemen van Rosetta in de war en de massa spectrometer van ROSINA werd er bijna door uitgeschakeld.

Gelukkig wist ROSINA te blijven functioneren. Het stof dat van veel dieper in de komeet afkomstig was, bleek veel meer ammonia (en dus stikstof) te bevatten. Maar waarom dan geen ammonia in de coma? Het wetenschappelijk team vond de oplossing in ammoniumzouten. Ze vonden sporen van vijf soorten ammoniumzouten: ammoniumchloride, ammoniumcyanide, ammoniumcyanaat, ammoniumformiaat (ammonium met mierenzuur) en ammoniumacetaat. Die zouten verdampen pas bij veel hogere temperaturen en blijven daarom in het koude ijs.

02_20200120_Medienmitteilung_MediaRelease_UniBE_ROSINA_Chury_AmmoniumSaltUniBE_1800p.jpg
Ammoniumchloride kristallen (Credits: Universiteit van Bern)

Er is een goede kans dan kometen fosfor en diverse ammoniumzouten langs deze weg op Aarde gebracht hebben. Fosfor werd onderdeel van ons DNA. Letterlijk. En de ammoniumzouten vonden hun weg in aminozuren en nucleotiden.

Bronnen:

https://academic.oup.com/mnras/article/492/1/1180/5699695

https://www.unibe.ch/news/media_news/media_relations_e/media_releases/2020/media_releases_2020/the_salt_of_the_comet/index_eng.html

Coverfoto: ESA/Rosetta/NAVCAM

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *