In 2024 kunnen we weer uitkijken naar een hoop geplande missies. Een maanlander is al in een baan rond de maan (SLIM) en 2 landers staan klaar op Kennedy Space Center voor lancering (Peregrine en IM-1). China wil zelfs de eerste monsters van de achterkant van de maan halen. Twee missies moeten op weg gaan naar Venus om nu eens goed uit te zoeken hoe het nou met die (mogelijk door leven geproduceerde) fosfine zit. Er zijn wat mogelijke missies naar Mars, hoewel daar wat vraagtekens bij staan. ESA wil met de Hera missie de “getroffen” asteroïde-maan Dimorphos gaan bekijken. En wat te zeggen van een missie naar ijsmaan Europa?
Mercurius
BepiColombo komt twee keer langs Mercurius op weg naar zijn doel om er in 2025 in een baan te geraken. Op 5 september vliegt de combinatie op 212 km langs. Op 2 december komt BepiColombo nog eens langs op 40000 km afstand.
https://www.cosmos.esa.int/web/bepicolombo-flyby/mercury-flyby-s-overview
Venus
In 2023 zouden twee missies naar Venus vliegen: de commerciële Venus Life Finder en de Indiase Shukrayaan-1. Beiden zijn uitgesteld naar december 2024. Dat is de eerstvolgende mogelijkheid om ze naar Venus te lanceren.
Venus Life Finder is een met privaat geld gefinancieerde missie van het MIT (Massachusetts Institute of Technology) en Rocket Lab. Het is ook een beetje een hobby project van de deelnemers. VLF heeft een afdalingssonde met slechts een instrument: Autofluorescing Nephelometer (AFN). Dat instrument schijnt met een laser door een klein raampje naar buiten. Als er stoffen in de wolkendeeltjes van Venus zitten die fluoriceren, dan analyseert het instrument het licht daarvan. Op deze wijze zouden fosfine of andere stoffen met een mogelijk biologische oorsprong gevonden kunnen worden. VLF arriveert bij Venus op 13 mei 2025.
De Venus Life Finder missie.
India gaat ook gewoon door met de verkenning van het zonnestelsel. Eind 2024 staat de lancering van de Shukrayaan-1 gepland, officieel de Venus Orbiter Mission genoemd. Deze missie is in staat om diverse aspecten van Venus te onderzoeken. Een radarinstrument kan het oppervlak in beeld brengen, er zijn diverse instrumenten om de samenstelling van de atmosfeer te onderzoeken en ook de interactie van de atmosfeer met zonnewind kan worden onderzocht. Shukrayaan-1 heeft daarvoor een flinke lijst van instrumenten aan boord. Mogelijk zou hiermee ook fosfine opgespoord moeten kunnen worden. Het verhaal gaat dat er ook een Franse ballon mee gaat, die de atmosfeer op 55 km hoogte moet gaan bestuderen.
Tenslotte vliegt op 6 november de Parker Solar Probe nog een keer langs Venus.
Maan
De lijst van maanmissies in 2024 is behoorlijk omvangrijk, variërend in status van “is al onderweg” tot en met “zeer speculatief”.
De Japanse maanlander SLIM bijvoorbeeld is op dit moment al in een baan rond de maan en de landing ervan staat gepland op 19 januari. De SLIM missie moet een hoge precisie landing uit gaan voeren. Aan boord is ook een kleine rover. Alhoewel, rover, het is meer een soort ronddraaiende baseball.
Op Kennedy Space Center zijn al twee maanlanders gearriveerd: de Peregrine lander van Astrobotic en de Nova-C lander (IM-1 missie) van Intuitive Machines. De Peregrine lander moet op 8 januari gelanceerd worden op de nieuwe Vulcan raket. De landing wordt verwacht aan het einde van de maand. De lancering van de Nova-C op een Falcon 9 wordt in februari verwacht.
China wil dit jaar om te beginnen een nieuwe communicatie satelliet achter de maan brengen, de Queqiao-2. Deze satelliet gaat de landing van de Chang’e 6 lander mogelijk maken op de achterkant van de maan. Chang’e 6 is een kopie van Chang’e 5 die bodemmonsters van Mons Rümker naar aarde bracht in 2020. Chang’e 6 gaat eveneens monsters verzamelen en terug brengen van de maan, maar het zullen de eerste monsters van de achterkant van de maan zijn ooit. Met Chang’e 6 zou ook een Pakistaanse cubesat ICEQUBE-Q in een baan rond de maan gebracht worden.
Hoe verder je in het jaar kijkt, hoe onzekerder het is dat missies op hun beoogde lanceerdata gaan plaats vinden. De lancering van de tweede Nova-C lander van Intuitive Machines (IM-2 missie) in oktober hangt natuurlijk erg af van het succes van de eerste landing. Datzelfde geld voor de lancering NASA’s VIPER rover op een landingsplatform van Astrobotic. De VIPER rover (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) is een rover die in de permanent donkere kraters op de zuidpool van de maan onderzoek moet gaan doen naar waterijs. De rover heeft hiervoor een instrument aan boord dat 1 meter diep kan boren. De lancering is in november gepland.
En dan is er ook nog de Blue Ghost lander van het bedrijf Firefly Aerospace. De lancering ervan staat gepland in het derde kwartaal van 2024. Net als de landers van Intuitive Machines en Astrobotic zal de Blue Ghost instrumenten van NASA naar de maan brengen. Ook het Japanse ispace wil in Q4 een nieuwe poging doen met de HAKUTO-R lander.
Een missie waar natuurlijk erg naar uitgekeken wordt, is de eerste vlucht van astronauten naar de maan sinds 1972. Artemis II is een missie van 10 dagen waarbij het Orion ruimteschip achter de maan zal vliegen en vervolgens terug naar aarde keren. Daarmee lijkt Artemis II op de Apollo 8 vlucht, met dit verschil dat Apollo 8 10 banen rond de maan beschreef. Artemis II zal niet in een baan rond de maan komen, maar op een free-return trajectory direct terugkeren naar aarde.
Aan boord van het Orion ruimteschip zullen vier astronauten zijn: commandant Reid Wiseman, piloot Victor Glover, payload specialist Christina Koch en mission specialist Jeremy Hansen van de Canadese ruimtevaartorganisatie CSA.
Tenslotte zou er in het vierde kwartaal van 2024 nog een Starship van SpaceX naar de maan kunnen gaan om een maanlanding te demonstreren. Zonder astronauten uiteraard. De missie zal erg afhankelijk zijn van successen van voorgaande Starship lanceringen.
Mars
2024 is weer een jaar dat naar Mars gevlogen kan worden. Een missie zal daar niet bij zijn: de Japanse Martian Moons eXplorer (MMX). Deze missie die monsters zou gaan verzamelen van de maan Phobos en naar aarde terugbrengen is 2 jaar uitgesteld wegens problemen met de H3 raket. De eerste lancering ervan in maart mislukte en hoewel er nieuwe pogingen staan gepland in 2024, durfde JAXA de lancering nog niet aan voor MMX.
Of NASA’s EscaPADE missie dit jaar gelanceerd zal worden naar Mars is zeer de vraag. Van de raket die ze er moet brengen, de New Glenn van Blue Origin, hebben we nog heel weinig gezien. De lancering zou moeten plaats vinden tussen 6 en 15 augustus. EscaPADE bestaat uit twee orbiters die de zwakke magnetosfeer van Mars in beeld moeten brengen en ook de interactie van de zonnewind met de atmosfeer van Mars.
India zou ook plannen hebben om dit jaar een tweede Mars Orbiter Mission te gaan lanceren. Deze orbiter zou een hyperspectrale camera aan boord hebben, wellicht een rader instrument en instrumenten om deeltjes rond Mars, zoals stof, te onderzoeken. De lanceerdatum in 2024 is nog wel onzeker. Zelfs Wikipedia geeft aan dat “citation needed” is.
Asteroïden
ESA’s Hera missie gaat in oktober 2024 gelanceerd worden op een Falcon 9 raket naar de asteroïde Didymos en zijn maan Dimorphos. Als die namen bekend klinken, dat kan kloppen. In 2022 kwam NASA’s DART missie er langs om een impactor in te laten slaan op Dimorphos. Dit was om te zien of het traject van een asteroïde gewijzigd kan worden, mocht deze ooit op de aarde afkomen.
De Hera missie gaat onderzoeken wat het resultaat is geweest van die inslag. Na aankomst bij Didymos in 2026 zal Hera onderzoeken hoe de baan van Dimorphos is veranderd en hoe de structuur van de asteroïde is veranderd. Daarvoor heeft het diverse camera’s aan boord en een Lidar hoogtemeter. Ook gaan er twee cubesats mee: Milani en Juventas. Milani gaat stof rond Didymos en Dimorphos onderzoeken. Juventas heeft radar aan boord waarmee onder het oppervlak van Dimorphos kan worden gekeken.
Ook zal NASA’s Lucy missie nog een flyby doen langs de aarde, voor het richting de trojaanse asteroïden rond Jupiter vertrekt. En we kunnen de eerste wetenschappelijke resultaten verwachten van onderzoek naar de monsters van asteroïde Bennu, die OSIRIS-REx in september naar aarde bracht.
Jupiter
Het is al langer bekend dat Jupiter-maan Europa een oceaan onder het oppervlak heeft. Er zijn zelfs mogelijk pluimen van geisers (al zien we die niet altijd). Er zijn ook vermoedens dat er organische stoffen op het oppervlak van deze ijsmaan te vinden zijn. Genoeg redenen om onderzoek te gaan doen aan Europa. Wel, het heeft even geduurd. Er was in het begin zelfs wat politieke druk voor nodig, maar in oktober 2024 gaat de Europa Clipper missie gelanceerd worden op een Falcon Heavy raket.
Europa Clipper moet op 11 april 2030 bij Jupiter aankomen. De satelliet zal in een elliptische baan rond Jupiter draaien, waarvanuit het flyby’s maakt langs Europa. De reden waarom Europa Clipper niet in een baan rond Europa zal gaan, heeft te maken met het sterke stralingsveld van Jupiter op de afstand.
Europa Clipper moet een aantal vragen beantwoorden die we al heel lang hebben. Zoals, hoe dik is de ijslaag bovenop de oceaan van Europa? Komt er ook oceaanwater aan de oppervlakte? Wat is de samenstelling van deze oceaan? Zitten er misschien ook organische stoffen in, zoals aminozuren of tholinen? Hiervoor is de missie uitgerust met radar, diverse camera’s en spectrometers, een magenetometer en een instrument om stofdeeltjes in de pluimen te onderzoeken. Dat laatste is handig als Europa Clipper door de pluimen van Europa vliegt, mochten die er zijn.
Verder kunnen we rond Jupiter in 2024 uitkijken naar een flyby van NASA’s Juno missie langs de maan Io op slechts 1500 km afstand. ESA’s JUICE missie maakt onderweg naar Jupiter op 23 augustus nog een passage langs de aarde en de maan.
Bronnen algemeen:
Heel hartelijk dank voor het uitgebreide overzicht.