In 2022 zagen we eindelijk de lancering van NASA’s enorme SLS raket en een bijna vlekkeloze vlucht van Artemis 1. Maar als 2023 aan de verwachtingen gaat voldoen, dan kan dit een net zo spectaculair jaar worden. Al was het alleen maar vanwege de eerste orbitale vlucht van Starship van SpaceX. Laten we eens kijken wat 2023 gaat brengen in het zonnestelsel.
Mercurius
Op 20 juni vliegt de Europees-Japanse BepiColombo voor een derde keer langs Mercurius. De satelliet vliegt dan op slechts 200 km langs de donkere kant van de planeet.
https://www.cosmos.esa.int/web/bepicolombo-flyby/mercury-flyby-s-overview
Venus
Er is een interessante missie naar Venus op komst in mei van 2023. De Venus Life Finder missie is namelijk geen missie van NASA of een andere ruimtevaartorganisatie, maar een private missie van het MIT (Massachusetts Institute of Technology) en Rocket Lab. Deze 20 kg wegende missie heeft een afdalingssonde die de chemische samenstelling van de atmosfeer gaat meten. Deze sonde heeft daar maar een instrument voor (de Autofluorescing Nephelometer (AFN)), dat met een laser door een klein raampje naar buiten schijnt. Als er stoffen in de wolkendeeltjes van Venus zitten die fluoriceren, dan analyseert het instrument het licht daarvan. Op deze wijze zouden fosfine of andere stoffen met een mogelijk biologische oorsprong gevonden zouden kunnen worden. VLF moet na een vlucht van 3 maanden bij Venus aan komen.
Naast VLF vliegt de Parker Solar Probe op 21 augustus langs Venus.
https://news.mit.edu/2021/newer-nimbler-faster-mission-venus-search-signs-life-clouds-sulfuric-acid-1210
https://www.centauri-dreams.org/2022/06/03/venus-life-finder-scooping-big-science/
De maan
Ook in 2023 staan de lanceringen van een lijstje maanlanders gepland. Nou goed, een groot deel ervan had ik ook in het jaaroverzicht van 2022 aangekondigd. Ze werden uitgesteld naar 2023. Maar de eerste missie van Hakuto-R, van het Japanse bedrijf ispace, is in ieder geval al onderweg. Hij draait sinds de lancering op 10 december in een baan rond de Aarde die het steeds dichterbij de maan brengt. In april wordt de landing verwacht in de Atlas krater in Mare Frigoris. Aan boord is de Rashid rover van de Verenigde Arabische Emiraten.
De lancering van de Nova-C lander van Intuitive Machines is gepland in maart. Op deze commerciële lander gaan 5 NASA instrumenten mee, een selfie camera (EagleCAM) en meerdere rovers. De lancering van deze IM-1 missie moet plaats vinden op een Falcon 9. De landing moet plaats vinden in de Vallis Schroteri regio. Maar wanneer die landing plaats vindt, daar is nog niet zo veel over te vinden.
Intuitive Machines heeft in het tweede kwartaal al de tweede vlucht van een Nova-C lander gepland. Ook moeten met deze lander een rover en een “hopper” op het maanoppervlak gebracht worden. De rover, de M1 Mobile Autonomous Prospecting Platform (MAPP), is gebouwd door Lunar Outpost en is voorzien van Nokia’s communicatie technologie. De hopper, de Micro-Nova, is in feite een kleine versie van de lander. Met de Micro-Nova zouden de permanent donkere kraters op de zuidpool van de maan onderzocht kunnen worden. Vandaar ook dat de IM-2 missie daar landt.
Een andere commerciële maanlander die ergens in het eerste kwartaal van 2023 gelanceerd moet worden, is de Peregrine lander van Astrobotic Technology. Maar de lancering vindt plaats op de nieuwe Vulcan Centaur raket en zoals dat gaat met nieuwe raketten: die krijgen nog wel eens wat uitstel.
In juni heeft de Indiase ruimtevaartorganisatie ISRO de lancering van de Chandrayaan-3 lander gepland. De lander is identiek aan de gefaalde Chandrayaan-2 lander, behalve natuurlijk dat er alles aan gedaan is deze landing te laten slagen. Deze lander heeft ook weer een kleine rover aan boord.
Rusland heeft nog steeds de lancering van de Luna-25 lander op de planning. Deze moet in juli gelanceerd worden en landen in de Boguslawsky krater.
En de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA wil ergens in 2023 de SLIM missie (Smart Lander for Investigating Moon) lanceren op een H-IIA 202 raket. De SLIM missie heeft ook een kleine rover met opblaasbare wielen, de Lunar Excursion Vehicle 2 (LEV-2), die in staat moet zijn lava tubes te onderzoeken. De SLIM missie werd de afgelopen tijd uitgesteld door vertraging met de XRISM telescoop die op dezelfde raket moet vliegen.
Tja en officieel staat er ook een lancering van een private missie met astronauten naar de maan gepland in 2023. De dearMoon missie moet gelanceerd worden op een Starship van SpaceX en dan rond de maan vliegen. Zes tot acht van de geselecteerde astronauten zijn kunstenaars en ook ruimtevaartjournalist “Everyday Astronaut” Tim Dodd. Maar aangezien Starship zijn eerste orbitale vlucht nog moet maken in januari en er vele geslaagde tests nodig zullen zijn voordat er astronauten mee kunnen, is het onwaarschijnlijk dat dearMoon al in 2023 gaat vliegen.
Mars
2023 is geen jaar om missies naar Mars te sturen. Dus we zullen het moeten doen met de orbiters en rovers die er nu al actief zijn.
Asteroïden
Op 24 september moet NASA’s OSIRIS-REx monsters van de asteroïde Bennu naar aarde brengen. Er kan niet onderschat worden hoeveel wetenschappelijke waarde zulke monsters hebben. De monsters moeten landen in een capsule in Utah.
Op 10 oktober moet NASA’s Psyche missie gelanceerd worden in de herkansing. De missie had eigenlijk afgelopen jaar augustus al gelanceerd moeten worden, maar er waren problemen met de software geconstateerd. Met Psyche had ook een cubesat missie genaamd Janus gelanceerd moeten worden, maar die konden op zo’n korte termijn geen andere asteroïde als doelwit kiezen. Janus vliegt dus niet mee op de Falcon Heavy.
https://blogs.nasa.gov/janus/2022/11/18/janus-mission-removed-from-2023-psyche-launch-manifest/
Jupiter
Tussen 14 en 30 april moet de Europese JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer) gelanceerd worden op een Ariane 5 richting Jupiter. Het doel: de ijsmanen van Jupiter onderzoeken en met name Ganymedes. Na een aantal flyby’s van Venus, de aarde en de asteroïde 223 Rosa, moet JUICE in juli 2031 in een baan rond Jupiter komen. In december 2034 moet JUICE daarna in een baan rond Ganymedes gaan vliegen. Van Ganymedes wordt sterk vermoed dat er zich een oceaan onder het ijsoppervlak bevindt. En ook is het de enige maan waarvan we weten dat het een magnetisch veld heeft. JUICE gaat onderzoeken of er echt een oceaan is, hoe dik de ijslaag erboven is en de aard van het magnetisch veld.
En ook NASA’s Juno missie is nog steeds actief. Op 30 december moet Juno langs de maan Io vliegen op zo’n 1500 km afstand. Juno heeft infrarood instrumenten waarmee vulkanisme op Io onderzocht kan worden.
https://www.missionjuno.swri.edu/mission-perijoves
Bronnen algemeen: