Vorig jaar landde de Frans-Duitse Mobile Asteroid Surface Scout (MASCOT) op de asteroïde Ryugu. Wat heeft deze lander ter grootte van een schoenendoos ontdekt? Een recent wetenschappelijk artikel vertelt hierover en er werden nieuwe foto’s getoond van op het oppervlak.
MASCOT werd op 3 oktober vorig jaar afgeleverd boven Ryugu door de Japanse Hayabusa 2 missie. Hij deed er bijna 6 minuten over om de 41 meter naar het oppervlak te overbruggen en ketste daar op af een rotsblok. Na een tocht van nog eens 17 meter kwam de doos uiteindelijk op zijn kant tot stilstand. Automatisch draaide MASCOT zich recht.
Op de eerste foto’s die MASCOT nu naar Aarde stuurde, waren drie bewegende objecten te zien. Het bleek te gaan om Jupiter, Saturnus en een ster in het sterrenbeeld Boogschutter. MASCOT bleek op zijn kop te liggen. Dankzij de foto’s konden astronomen de rotatietijd van Ryugu wel heel nauwkeurig bepalen: eens per 7,6 uur.
Maar de astronomen wilden natuurlijk foto’s zien van het oppervlak. Dus MASCOT moest omgekeerd worden. Hiervoor had het een slingerarm aan boord, waarmee de zeer geringe zwaartekracht van Ryugu (66.500 keer minder dan de Aardse zwaartekracht) overwonnen kon worden en MASCOT zich kon verplaatsen. Op MASCOT’s tweede lokatie stond de camera gericht op het oppervlak.
Nu konden voor het eerst foto’s gemaakt worden van het rotsgesteente en wel van heel nabij. Er bleken twee typen rotsen te zien zijn: donkere en ruige rotsen en rotsen met een lichter en gladder en hoekiger oppervlak. Dit bevestigt het vermoeden dat Ryugu een samenraapsel is van puin van een botsing tussen twee objecten.
Die rotsen kunnen zich onder invloed van de cyclus van hitte en koude gaan opbreken. Dat verklaart de gladdere rotsen. Astronomen hadden gedacht dat de donkere en ruigere (“bloemkool-achtige”) rotsen uiteen zouden vallen tot stof. Maar MASCOT heeft vrijwel geen stof gevonden. Alleen rotsen van 10 centimeter of groter.
In Ryugu’s nacht verlichtte een LED lamp van de lander het gesteente. Kleine insluitingen in het rotsgesteente reflecteerden het licht. Dat is iets wat astronomen hoopten tegen te komen. Het zouden koolstof-chondrieten kunnen zijn, materiaal van het begin van ons zonnestelsel. Gehoopt wordt dat Hayabusa 2 ook zulk materiaal heeft weten op te pikken bij zijn twee monsternames. Dat zullen we te weten komen in december 2020, als de capsule met monsters in Australië landt.
De MASCOT lander was 17 uur actief, tot de batterij leeg was. Hayabusa 2 maakte gebruik van MASCOT’s verkenningswerk bij zijn latere landingen. Het werk van Hayabusa 2 bij Ryugu is trouwens nog niet helemaal over. Het heeft nog een kleine rover bij zich die het nog niet afgeworpen heeft. Mogelijk gaat dat nog in september gebeuren. In december zet Hayabusa 2 de terugweg in.
Bronnen:
https://phys.org/news/2019-08-images-asteroid-probe-clues-planet.html
https://gizmodo.com/unprecedented-close-up-view-of-asteroid-shows-rocks-tha-1837475851
Coverfoto: DLR