Elke eerste zondag van oktober houdt ESTEC in Noordwijk een open dag. En ook dit jaar was dat weer een evenement dat zeer de moeite waard was voor liefhebbers van ruimtevaart. Het was dan ook al weer de vijfde keer dat deze auteur er bij aanwezig was.
De Europese ruimtevaartorganisatie ESA opent hierbij haar deuren. Bezoekers krijgen toegang tot de testcentra, er worden lezingen gegeven door astronauten en je kunt vragen stellen aan wetenschappers en technici die aan ESA’s ruimtemissies werken. Dit jaar waren er extra veel astronauten aanwezig, omdat Andre Kuipers deze week een astronautencongres in Nederland organiseerde.
Persoonlijk vind ik het leuks dat ik met ESA medewerkers kan praten over hun missies. Met een wetenschapper van de BepiColombo sprak ik over wat de planeet Mercurius als doelwit nou zo interessant maakt. Antwoord: er zijn een aantal rare geologische processen, zogenaamde “hollows” waar de grond als het ware opeens is ingezakt. En we hebben nog niet echt een goed idee waarom.
De medewerkers van het EnVision project naar Venus konden me vertellen wat deze ESA missie nou zo speciaal maakt ten opzichte van de andere internationale Venus missies die gepland zijn. Antwoord: waar NASA’s VERITAS Venus met radar in kaart gaat brengen, kan EnVision interessante gebieden in meer detail in beeld brengen.
Onlangs heeft ESA besloten een lander te ontwikkelen voor de Saturnus-maan Enceladus. En er waren medewerkers van die missie aanwezig, dus ik heb ze kunnen vragen wat ESA precies van plan is. Nou wordt er nog gewerkt aan deze missie. Het heeft nog niet eens een naam. Maar men denkt eraan om zowel een orbiter als een lander naar Saturnus hiervoor te brengen. De lander zou op slechts 2 km van een van de geisers gaan landen. Ik vroeg of die lander dan niet onder het ijs zou komen. Daar hadden ze allang aan zitten rekenen. Ze denken dat er slechts lichte sneeuw op de lander zou neerkomen. Men wil dat de lander minimaal 1 maand zijn werk kan doen, en dat zou op de locatie prima kunnen.
Voor een beetje variatie besloot ik ook een paar lezingen bij te wonen. Naast astronauten, had ESA ook acteur Steven Strait van de tv serie The Expanse uitgenodigd. Voor wie het niet kent: The Expanse, een serie gebaseerd op de boeken van James S. A. Corey (de pennaam van de auteurs Daniel Abraham and Ty Franck), gaan over een toekomst waarin de mensheid een groot deel van het zonnestelsel gekoloniseerd heeft. Niet alleen de maan en Mars, maar ook asteroïden en de manen van Jupiter en Saturnus. In de boeken proberen de auteurs de wetenschap zo veel mogelijk recht aan te doen.
Steven Strait speelt in de tv serie de kapitein van het ruimteschip de Rocinante, dat in allerlei avonturen terecht komt. Voor de tv serie worden ook opnamen gemaakt op vluchten in een parabolische baan, zodat kort in microzwaartekracht gefilmd wordt. Hij sprak daarover onder andere met een instructeur van dergelijke vluchten en ook met de Deense astronaut Andreas Mogensen.
Wat later viel ik ook binnen bij een paneldiscussie van André Kuiper, NASA astronaut Jerry Ross en Duitse astronaut Gerhard Thiele. Jerry Ross is een van de twee enige astronauten die 7 ruimtevluchten gemaakt hebben.
Natuurlijk bezocht ik ook nog even het testcentrum voor satellieten. Vorig jaar stond daar de Hera missie klaar (achter glas). Je kon er een selfie mee maken. Dit jaar lag er een tweede trap van een Ariane 6 raket. Maar voor de science fiction liefhebbers reden er ook wat Star Wars robotjes rond.
In de “Corridor” was het wat minder druk dan andere jaren. Er waren niet zo veel stands, maar er was nog wel het nodige te doen. Bij de computer nerds van ESA heb ik even Tetris kunnen spelen op een nieuw type computer dat voor de ruimtevaart ontwikkeld wordt. Maar zelfs dit soort nieuwe type computers in de ruimtevaart liggen qua vermogen ver achter bij de computer of tablet waarop je dit nu mogelijk leest. En Tetris is ook geen gebruikelijke toepassing voor zo’n computer. Dat bleek wel door de bugs die er optraden. Af en toe verdween er een blokje.
Tenslotte vond ik nog een paar verrassingen. Zo is ESA bezig aan een impactor voor Mars. Dit is geen gewone Mars-lander. Het is bedoeld om zonder remraket in te slaan op Mars en dan te overleven. Aan boord zouden een weerstation, een camera en wat analyse instrumenten kunnen zijn. Deze missie heet MicroPINS en een of meerdere van deze impactors zouden mee kunnen gaan op de ExoMars missie (met de Rosalind Franklin rover) van 2028.
Een andere verrassing was dat ESA aan het experimenteren is met een zonnezeil. Tenminste, het technische departement is bezig geweest om een apparaat te ontwikkelen dat een zonnezeil kan ontvouwen. Er is nog geen missie gepland die zo’n zeil zal gebruiken.
Op de weg naar buiten kwam ik ook nog even de vrijwilligers van een collega-werkgroep tegen, de Werkgroep Meteoren. Zij zijn ook bezig met interessante projecten. Zo hebben zij een meteorencamera ontwikkeld die iedereen kan bouwen en waar de wetenschap ook wat aan heeft. Binnenkort gaan zij een workshop organiseren om te vertellen hoe dat in zijn werk gaat. Ook hadden ze een grote stellage waarmee de impact van meteorieten wordt gesimuleerd. Als er ergens een inslag wordt vermoed van meteorieten, kunnen ze met deze simulaties laten zien waar mensen op moeten letten om een meteoriet te vinden.
Het mag duidelijk zijn dat ik weer buitengewoon genoten heb van dit evenement. Wil je volgend jaar ook bij de ESA Open Day in Noordwijk aanwezig zijn, zet dan een herinnering in je agenda rond eind augustus volgend jaar. Dat is wanneer de registratie van ESA open gaat. Op de site van ESA kunt je dan meestal wel vinden waar je moet zijn: https://www.esa.int. Je moet je van te voren (gratis) registreren om hierbij aanwezig te mogen zijn. En kaartjes zijn gauw op, dus wees er op tijd bij.