Astronomen kijken reikhalzend uit naar de operatie van het Vera Rubin Observatorium, die volgend jaar moet beginnen. Het is een 8 meter telescoop in Chili die elke 3 nachten de nachthemel in beeld brengt. En daarbij zal hij alles detecteren wat in die beelden is veranderd: asteroïden, Kuipergordelobjecten, misschien Planeet Negen, novae, supernovae en nog veel meer dingen die aan de nachthemel kunnen veranderen. Zoals: spionagesatellieten die op de beelden verschijnen.
Blijkbaar is dat een probleem. Dat bracht astronoom Željko Ivezić in een zeer ongebruikelijke onderhandeling. Bij een ander astronomisch onderzoek, Pan-STARRS, had de luchtmacht opgelegd dat alle beelden die door het observatorium werden genomen, naar een militaire faciliteit moesten worden gerouteerd, waar ze werden geredigeerd. In het geval van beelden die door het Vera Rubin Observatorium werden genomen, is dit gelukkig niet het geval.
De beelden worden gecodeerd, en naar een beveiligde faciliteit gestuurd. Daar vindt al een vergelijking plaats met eerdere beelden om astronomen te kunnen informeren over interessante gebeurtenissen als supernova’s, waarbij data over spionagesatellieten wordt achtergehouden. De astronomen ontvangen daarbij kleine ‘postzegelplaatjes’ uit de originele opname. Na 3 dagen en 8 uur worden de complete beelden alsnog vrijgegeven voor verder onderzoek. Tegen die tijd is de baan van de spionagesatellieten blijkbaar al veranderd en kunnen ze niet meer worden herleid.
In het bronartikel is ook te lezen hoe spionage satellieten ingezet zijn om problemen met het NASA ruimtestation Skylab te onderzoeken, en om te kijken of de hitteschildtegeltjes van de eerste space shuttle vlucht nog wel bevestigd waren. Dit soort acties werden pas vele jaren later bekend.
Bronnen:
https://www.theatlantic.com/science/archive/2024/12/vera-rubin-telescope-spy-satellite/680814/